Ubuntu ve Çift Ekran Kartı
Ameleler,
Günümüz dizüstü bilgisayarlarında, güç tasarrufu amacı ile çift ekran kartı kullanımı oldukça yaygın. Mesela, benim kullandığım Dell L502X bilgisayarda, yerleşik Intel ekran kartının yanı sıra, harici bir NVidia kart da mevcut. Windows ortamında, sürücü ve/veya Windows desteği sayesinde hiç bir ek ayar yapmadan bu iki ekran kartı birlikte kullanılabiliyor. Günlük işler için yerleşik ekran kartı kullanılırken, oyun ya da video gibi yoğun grafik gücü gerektiren işlemlerde otomatik olarak harici ekran kartı seçiliyor.
Linux tarafında ise, ekran kartı geliştiricileri sağolsunlar, düzgün sürücü çıkaramadıkları için bu özelliği doğrudan kullanma şansımız olmuyor. Camiadaki yetenekli arkadaşlar ise, NVidia grafik kartları için, “Project Bumblebee” adında bir proje geliştirerek, çift ekran kartı kullanımına bir çözüm üretmişler. Kurulumu ve kullanımı çok basit olan bu proje, Linux üzerinde oyun oynamayı olanaklı hale getiriyor. Hele ki, Steam’in Linux sürümünün çıktığı bu günlerde, ekran kartı kullanımı önemli olacaktır.
Bumblebee sürücülerini kurmak çok basit. Öncelikle, Bumblebee kaynağını apt uygulamamıza eklememiz gerekiyor:
$> sudo add-apt-repository ppa:bumblebee/stable
Daha sonra, güncel NVidia sürücülerini yükleyebilmek için, aşağıdaki kaynağı da tanıtmamız lazım:
$> sudo add-apt-repository ppa:ubuntu-x-swat/x-updates
Bu kaynakları ekledikten sonra, paket listesini güncellememiz gerekli:
$> sudo apt-get update
Güncellemeden sonra, aşağıdaki komut ile bumblebee ve ilgili paketleri yükleyebiliriz:
$> sudo apt-get install bumblebee bumblebee-nvidia linux-headers-generic
Bu yükleme işlemleri bittikten sonra, Linux’u yeniden başlatmamız iyi olacaktır.
Yükleme tamamlanınca, maalesef çalıştırdığımız uygulamalarda otomatik olarak grafik kartı seçimi yapılamıyor. Bunun için, çalıştıracağımız uygulamayı, “optirun” komutu ile çalıştırmamız gerekli. Mesela, grafik sürücülerini test için kullanılan glxgears uygulamasını (sudo apt-get install mesa-utils komutu ile kurulabilir) normalde şu şekilde çalıştırırız ve ortalama fps çıktısı şu şekilde olur:
$> glxgears 299 frames in 5.0 seconds = 59.705 FPS 299 frames in 5.0 seconds = 59.624 FPS 299 frames in 5.0 seconds = 59.625 FPS 299 frames in 5.0 seconds = 59.642 FPS
Bu uygulamayı, güçlü ekran kartı ile çalıştırmak içinse optirun komutunu kullanmamız gerekli. fps sonuçları arasındaki fark kendisini belli ediyor:
$> optirun glxgears 3789 frames in 5.0 seconds = 757.724 FPS 3469 frames in 5.0 seconds = 693.529 FPS 3738 frames in 5.0 seconds = 747.387 FPS 3473 frames in 5.0 seconds = 694.523 FPS
Kısayol ile kullandığımız uygulamalarda ise, kısayolu modifiye ederek çalıştırılan komutun başına “optirun” ekleyerek güçlü grafik kartı kullanımını sağlayabiliriz:
Hadi gidin şimdi Linux üzerinde biraz oyun oynayın bakalım.